Program, a właściwie środowisko Java Runtime Environment to swoista platforma, która pozwala na uruchamianie aplikacji napisanych w języku Java. Do swojego działania używa tak zwanej wirtualnej maszyny Javy, klas tego języka oraz bibliotek i plików pomocniczych.

Aplikacja jest izolowaną platformą, która umożliwia działanie programów napisanych w języku Java, ale dodatkowo uzupełnia ich działanie w potrzebne biblioteki i rozszerzenia. Do wielu aktywności internetowych jest niezbędna dla sprawnego i pełnego funkcjonowaniu, przykładowo zaawansowanych czatów lub interfejsów witryn, ale potrzebna jest także w niektórych sytuacjach przy działaniu aplikacji platformowych. Dodatkowo platforma wspomaga działanie takich języków jak Jython oraz implementacji Pythona w środowiskach nie Linuksowych.

Siłą platformy jest opracowanie wersji niemal na wszystkie wersje systemów operacyjnych, w tym na te najbardziej popularne czyli Microsoft Windows, dystrybucje Linuksa, Solaris, oraz Mac OS. Dzięki temu programy pisane z dedykacją dla tego środowiska mogą być uruchamiane na róznych platformach z uwzględnieniem dużej dawki przenośności.

Dzisiejsza wersja jest bardzo wydajnym środowiskiem, co we wcześniejszych wersjach, zwłaszcza na systemy Microsoft Windows, bywało problemem. Aplikacja w obecnej wersji działa sprawnie i szybko, dodatkowo nie obciążając zasobów systemowych. Dodatkowo implementacja technologii w kontekście szybkiej kompilacji i uruchamiania powoduje stan, w którym program nie ustępuje w parametrach działania kompilatorów innych języków.